Synechia to zrośnięcie (sklejenie) warg sromowych mniejszych. Problem dtyczy przede wszystkim małych dziewczynek − między 3. miesiącem a 3. rokiem życia, choć może również pojawić się u dorosłych kobiet (np. w wyniku urazów mechanicznych czy po radioterapii). Przyczyną synechii jest niski poziom estrogenów, stany zapalne okolic sromu czy niewłaściwa higiena intymna niemowląt. Jak przebiega leczenie zespolenie się warg sromowych mniejszych? Synechia to sklejenie warg sromowych mniejszych. Wargi sromowe są połączone włóknistą, cienką, szarawą tkanką, która może występować od spoidła tylnego do łechtaczki, zasłaniając ujście cewki moczowej i przedsionek pochwy. Główną przyczyną sklejenia warg sromowych jest stan zapalny sromu wywołany podrażnieniem i infekcją, występuje u dziewczynek i kobiet z niskim stężeniem estrogenów (hipoestrogenizm). U małych dzieci zapaleniu sromu sprzyjają: noszenie jednorazowych pieluszek (wargi sromowe są stale blisko siebie, łatwo dochodzi do zanieczyszczenia kałem), stosowanie chusteczek nawilżających zamiast mycia, używanie kosmetyków do higieny okolic intymnych, występowanie biegunek z kwaśnymi stolcami. Do synechii predysponują także urazy okolicy moczowo-płciowej. W przypadku zakażeń o etiologii zakaźnej, tj. Neisseria gonorrhae (rzeżączka), Trichomonas vaginalis (rzęsistek pochwowy) u małych dzieci lub nastolatek, które nie rozpoczęły współżycia, należy rozważyć molestowanie seksualne. Grzybicze zakażenia sromu i pochwy najczęściej występują w przebiegu leczenia antybiotykami oraz w niewyrównanej cukrzycy. Synechia – objawy Sklejenie warg sromowych zazwyczaj nie daje objawów i wykrywane jest podczas rutynowego badania pediatrycznego. Przy znacznym sklejeniu mogą pojawić się problemy z oddaniem moczu – płacz dziecka w trakcie mikcji, przedłużona mikcja lub wyciek moczu. Zaleganie moczu w pochwie może wywoływać dyskomfort i ból. Mogą pojawiać się częstsze zakażenia układu moczowego i upławy, w badaniu ogólnym moczu może występować niewielki krwinkomocz. Przy całkowitym sklejeniu dochodzi do zatrzymania moczu. Sklejenie warg sromowych – leczenie Przy braku dolegliwości z powodu synechii zaleca się obserwację z zachowaniem odpowiedniej higieny intymnej. Najczęściej odpieluchowanie oraz rozwój motoryczny dziecka i zwiększona ruchliwość powodują, iż wargi rozklejają się samoistnie. W przypadku braku powodzenia lekiem drugiego rzutu są glikokortykosteroidy stosowane miejscowo. Zazwyczaj jest to 0,05% betametazon, czas jego stosowania jest podobny, jak w przypadku estrogenów. Przy jego stosowaniu mogą wystąpić: rumień, zapalenie mieszków włosowych, ścieńczenie skóry. Postępowanie chirurgiczne (ręczne rozklejenie warg) zarezerwowane jest dla przypadków zatrzymania moczu, nagłego wystąpienia sklejenia lub braku poprawy po leczeniu zachowawczym. Synechia – zapobieganie. Jak powinna wyglądać właściwa higiena intymna dziewczynek? Najważniejsze zasady w higienie okolicy krocza małych dziewczynek to: Odpowiedni kierunek podmywania, podcierania – z góry na dół (od przodu do tyłu, od wzgórka łonowego w kierunku odbytu). Mycie wodą po każdym stolcu (pod bieżącą wodą, w wanience bądź zmoczonymi wacikami). Chusteczki nawilżające powinny być stosowane w przypadkach awaryjnych, poza domem. Należy unikać stosowania żeli do higieny intymnej u dzieci – pH skóry ma zakres od lekko kwaśnego do neutralnego, natomiast pH płynów do higieny intymnej zazwyczaj jest niższe (kwaśne). Sprzyja to podrażnieniom. W przypadku nastolatek i dojrzałych kobiet płyny do higieny intymnej nie są obowiązkowe, a przy ich stosowaniu należy pamiętać, aby wybierać te, z naturalnym składem i nie wprowadzać ich do pochwy – zaburzają jej naturalną florę i mogą wywoływać podrażnienia i upławy. Należy zawsze umyć wargi sromowe zewnętrzne (większe), uprzednio delikatnie je rozchylając. Nie należy w trakcie mycia wprowadzać palców do pochwy. Po umyciu, okolicę krocza należy posmarować lekkim kremem nawilżającym (np. z lanoliną). U młodszych (odpieluchowanych) i starszych dziewczynek bielizna powinna być bawełniana, przewiewna. wróć do bloga czytaj kolejny E. Rudnicka, I. Rogozińska, R. Smolarczyk, Postępowanie w sklejeniu warg sromowych mniejszych, „Pediatra po Dyplomie” 2018, nr 1. J. L. Bacon, M. E. Romano, E. H. Quint, Clinical recommendation: labial adhesions, “Journal of Pediatric and Adolescent Gynecology” 2015, nr 28, s. 405–409. E. Melek, F. Kilicbay, Sarikas, i in., Labial adhesion and urinary tract problems: The importance of genital examination, “Journal of Pediatric Urology” 2016, nr 12, s. 111-115. Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym. Zgłoś uwagi Bostonka to choroba zakaźna wywoływana przez enterowirusy, najczęściej wirusa Coxsackie A16. Dotyka głównie dzieci do 5. roku życia, choć mogą na nią zachorować także dorośli. Nazywana jest chorobą dłoni, stóp i jamy ustnej (HFMD), ponieważ jej najbardziej charakterystycznym objawami są wykwity skórne (bolesne, nieswędzące pęcherzyki) występujące na podeszwach stóp, dłoniach oraz na błonie śluzowej jamy ustnej. Sprawdź, jak można się zarazić oraz jak leczy się chorobę bostońską. Katar u niemowlaka może mieć różne przyczyny, najczęstszą z nich są niegroźne infekcje wirusowe. Duża ilość zalegającej wydzieliny powoduje trudności z oddychaniem, a to z kolei wywołuje rozdrażnienie dziecka, uniemożliwia spokojny sen, utrudnia karmienie. Wśród sposobów walki z katarem u niemowlęcia znajdują się stosowanie wody morskiej do nosa, kropli do nosa, plastrów do aromaterapii czy inhalacje. Zaburzenia łaknienia u dzieci, objawiające się obniżonym apetytem lub wybiórczością pokarmową, mogą mieć rozmaite przyczyny. Mogą być stanem fizjologicznym, niewymagającym leczenia (często dotyczy to dzieci w wieku od 1 do 5 lat), lecz mogą również być objawem choroby (np. schorzeń układu pokarmowego, oddechowego, nerwowego). Problemy z apetytem nierzadko towarzyszą dzieciom z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, mogą mieć także podłoże emocjonalne. Zaburzenia łaknienia często wymagają wielospecjalistycznego podejścia – współpracy pediatry, lekarzy specjalistów, logopedy, psychologa. Dysplazja stawu biodrowego to najczęściej występująca wada wrodzona wykrywana u noworodków, która pogłębia się wraz z rozwojem dziecka. Częściej dotyczy dziewczynek niż chłopców, może być jednostronna lub dwustronna, a nieleczona może prowadzić do poważnych zmian zwyrodnieniowych oraz do przewlekłego bólu i problemów z poruszaniem się. Dysplazja biodra, jeśli jest wcześnie wykryta, rokuje całkowity powrót do zdrowia. Jak rozpoznać dysplazję stawów biodrowych? Wizyta patronażowa pediatry ma miejsce między 1. a. 4 tygodniem życia dziecka. W trakcie wizyty lekarz bada najważniejsze parametry noworodka, które służą do oceny, czy dziecko prawidłowo adaptuje się do życia pozałonowego. Co warto wiedzieć o wizycie patronażowej pediatry? Badanie stawów biodrowych u niemowląt (badanie preluksacyjne) jest nieinwazyjną, bezbolesną, łatwo dostępną i szybką metodą obrazowej oceny jamy stawu biodrowego i okolicznych tkanek miękkich za pomocą ultradźwięków. Ma ono za zadanie wykrycie ewentualnego występowania dysplazji stawów biodrowych. Najczęściej zaleca jego wykonanie w okolicach 6. tygodniu życia dziecka (nie później niż po ukończeniu 12 tygodni). Dowiedz się, jak przebiega badanie USG bioderek u niemowląt. Od dawna wiadomo, że mleko matki zawiera przeciwciała chroniące niemowlę przed licznymi infekcjami. Wyniki najnowszych badań dowiodły, że nie tylko kobiety, które przeszły infekcję COVID-19, ale także te, które zaszczepiły się przeciwko wirusowi SARS-CoV-2, przekazują przeciwciała swoim dzieciom podczas karmienia ich piersią. Szczepionka Pfizer/BioNTech jest obecnie zatwierdzona dla dzieci, które ukończyły 12. rok życia i starszych. Producent wydał oświadczenie, że produkt jest bezpieczny i generuje silną odpowiedź immunologiczną także u dzieci w wieku od 5 do 11 lat, o czym świadczą wyniki najnowszych badań klinicznych. Kiedy ruszą szczepienia dla kolejnej grupy wiekowej? Zapalenie sromu – kiedy zgłosić się do ginekologa Zapalenie sromu, zwane też zapaleniem warg sromowych, to dolegliwość, która może dotknąć każdą kobietę, niezależnie od wieku. Choć samo w sobie niegroźne, to nieleczone, może doprowadzić do wtórnych zakażeń pochwy, cewki i pęcherza moczowego. Czy w każdej sytuacji, gdy pojawią się objawy wskazujące na zapalenie sromu, należy zgłosić się do lekarza? Zapalenie sromu – objawy Do najczęstszych objawów, wskazujących na zapalenie warg sromowych, należą swędzenie i pieczenie. Towarzyszą im podrażnienie, zaczerwienienie naskórka z białawymi nalotami, ból i szczypanie sromu oraz podwyższona temperatura w okolicy objętej zakażeniem. Przyczyny zapalenia sromu Przyczyn może być kilka i nie wszystkie powodują zmiany, które kwalifikują się do leczenia farmakologicznego. Stąd, nie zawsze od razu trzeba umawiać się na wizytę do ginekologa. Czasem wystarczy usunąć przyczynę, by objawy same zniknęły. Zapalenie alergiczne Tak właśnie się dzieje w przypadku zapalenia sromu na tle alergicznym. Podrażnienie delikatnego nabłonka skóry sromu, może być wynikiem uczulenia na składniki chemiczne, zawarte w żelach myjących, kremach do depilacji, podpaskach, zwłaszcza tych zapachowych lub też detergentach. W takich przypadkach, zapalenie może przejawiać się w postaci wyprysku kontaktowego w miejscu styczności z alergenem. By upewnić się, że dolegliwości w okolicy warg sromowych, są na tle alergicznym, należy usunąć przyczynę. Jeśli mimo to nie znikną, trzeba udać się do ginekologa. Zapalenie grzybicze Zwykle odpowiadają za nie grzyby Candidia albicans, które wykorzystując sprzyjające warunki w postaci dużej wilgotności i podwyższonej temperatury, panującej w okolicy sromu, doprowadzają do infekcji. Jej objawem są białe upławy o kłaczkowatej konsystencji, osadzające się na ścianach sromu. Zapalenie wirusowe Zmiany skórne, występujące w postaci niewielkich pęcherzyków z płynem, są wynikiem zakażenia wirusem Herpes 1 lub 2 (HSV). Pęcherzyki, po opróżnieniu, pękają i tworzą owrzodzenie, co powoduje zaczerwienienie skóry sromu, a nawet obrzęk. Zapalenie bakteryjne Tego typu zapalenie sromu, przyczynę ma zwykle w kontaktach seksualnych. Może pojawić się w czasie zakażenia rzeżączką, kiłą lub przy zdiagnozowanym wrzodzie miękkim wenerycznym. Zbyt niski poziom hormonów To rzadsza przyczyna, ale również się zdarza. U kobiet, które mają zbyt niski poziom estrogenów, dochodzi do zaburzeń w błonie śluzowej pochwy i zanikania śluzu. Jego brak nie tylko powoduje suchość, ale też oznacza brak ochrony przed wnikaniem do pochwy drobnoustrojów, które odpowiadają za rozwój infekcji intymnych. Leczenie By odpowiednio zdiagnozować przyczynę zapalenia sromu, lekarz pobiera wymaz z pochwy i na podstawie uzyskanych wyników, wprowadza odpowiednie leczenie. Może przepisać leki przeciwbólowe, przeciwzapalne oraz przeciwświądowe, a także maści przeciwbakteryjne lub przeciwgrzybicze, w zależności od tego, co wywołało chorobę. By złagodzić objawy, może zalecić nasiadówki z roztworu nadmanganianu potasu lub kory dębu. Pomocne też będą okłady z płynu Burowa, roztworu kwasu bornego lub naparu rumianku. Ból warg sromowych – najczęstsze przyczyny Ból warg sromowych pojawiający się w trakcie chodzenia, siedzenia, oddawania moczu czy podczas stosunku powinien być skonsultowany z lekarzem, ponieważ może świadczyć o poważnej chorobie. Ból warg sromowych pojawiający się w trakcie chodzenia, siedzenia, oddawania moczu czy podczas stosunku powinien być skonsultowany z lekarzem, ponieważ może świadczyć o poważnej chorobie. Ból warg sromowych – urazy mechaniczne sromu, dyspareunia, czyli ból podczas stosunku Urazy mechaniczne okolic warg sromowych mogą być następstwem czynności takich jak: jazda na rowerze, noszenie zbyt obcisłej bielizny i odzieży, współżycie bez właściwego nawilżenia pochwy (szczególnie jeżeli występuje częsta suchość pochwy). Ból sromu odczuwany jedynie podczas stosunku określany jest mianem dyspareunii. Do najczęstszych przyczyn dyspareunii należą: szablowate spojenie łonowe, przebyte zabiegi chirurgiczne dróg rodnych, poród, choroby, takie jak: wulwodynia, stany zapalne narządów rodnych i miednicy małej, suchość pochwy spowodowana nadmiernym wysiłkiem fizycznym (szczególnie u sportowców), przyjmowaniem niektórych leków oraz podczas klimakterium w wyniku niedoboru estrogenów, i po chemioterapii, problemy natury emocjonalnej. Ból warg sromowych – infekcje sromu i pochwy, alergie Bolesność sromu jest częstą dolegliwością występującą przy infekcjach wirusowych, bakteryjnych, grzybiczych lub mieszanych. Często towarzyszy im świąd oraz wydzielina z pochwy (tzw. upławy). Przyczyny infekcji to przede wszystkim: antybiotykoterapia, prowadząca do wyjałowienia środowiska pochwy, niewłaściwa higiena, częste korzystanie z basenów, saun, itp., obniżona odporność (np. wskutek przeziębienia lub stresu). Infekcje intymne nie powinny być bagatelizowane, ponieważ mogą prowadzić do poważnych powikłań, takich jak nadżerki szyjki macicy czy nawet bezpłodność. Alergie powodujące ból warg sromowych to przede wszystkim uczulenie na składniki chemiczne zawarte w żelach myjących, detergentach, podpaskach (szczególnie zapachowych), kremach do depilacji, itp. Ból warg sromowych – wulwodynia, czyli ból sromu Wulwodynia to przewlekła choroba objawiająca się kłującym bólem lub uczuciem dyskomfortu okolicy sromu, pochwy a nawet pośladków czy odbytu. Ból ten może być umiejscowiony konkretnie lub występować na rozległym obszarze narządów rodnych kobiety. Ból sromu tego rodzaju prawie całkowicie uniemożliwia współżycie seksualne. Przyczyny wulwodyni nie są jasno skonkretyzowane, ale wyróżniono kilka najczęściej pojawiających się czynników powodujących tę chorobę. Są to: dermatozy, takie jak: liszaj płaski, prosty lub twardzinowy, zapalenie kontaktowe skóry, choroby wirusowe, opryszczka narządów płciowych, nawracające stany zapalne sromu lub pochwy, alergia, np. na detergenty używane do prania bielizny, substancje drażniące zawarte w preparatach do higieny intymnej, żelach pod prysznic, itp. uszkodzenia mechaniczne wynikające np. z nieodpowiedniego doboru bielizny lub podrażnień podczas stosunków płciowych (wskutek niewłaściwego nawilżenia pochwy), genetyczna predyspozycja, do wzmożonej produkcji substancji nasilających stan zapalny, choroby układu ruchu – ortopedyczne stawów i kości, osłabienie mięśni dna miednicy, wysoka zawartość szczawianów w moczu. Ból warg sromowych – rak sromu, czerniak sromu, marskość sromu, czyli liszaj twardzinowy Ból warg sromowych może świadczyć o poważnych chorobach, do których zaliczane są, m. in. rak, czerniak czy liszaj sromu oraz zapalenie gruczołu Bartholina. Dolegliwości związane z powyższymi schorzeniami to: ból, pieczenie i swędzenie narządów rodnych, pogrubienie skóry, poważny obrzęk, wypryski grudkowe w okolicy sromu. Tego rodzaju choroby są najczęściej spowodowane zakażeniami bakteryjnymi lub uszkodzeniami mechanicznymi sromu, bywają też powikłaniem po niewłaściwie leczonych infekcjach intymnych. Wszystkie dolegliwości związane z okolicą pochwy i warg sromowych powinny być jak najszybciej konsultowane z ginekologiem w celu postawienia właściwej diagnozy i podjęcia leczenia ewentualnego schorzenia. Swędzenie (świąd) pochwy i sromu Swędzenie i pieczenie okolic intymnych jest powszechną dolegliwością, która przysparza zmartwień wielu kobietom. Dolegliwości te niejednokrotnie utrudniają codzienne funkcjonowanie, stanowią przyczynę odczuwania ogólnego dyskomfortu. W większości przypadków przyczyna świądu nie jest poważna, a objawy ustępują po zastosowaniu niewielkich codziennych przyzwyczajeń. Przyczyną świądu pochwy i sromu jest najczęściej reakcja podrażnieniowa na środki higieny osobistej (płyny, mydła, kremy, a nawet papier toaletowy czy podpaski), płyn/proszek do prania bielizny lub podrażnienie mechaniczne. Swędzenie pochwy i sromu może być spowodowane infekcjami intymnymi w obrębie narządu rodnego. Do najczęstszych należy grzybica. Świąd może pojawić się również w trakcie infekcji bakteryjnej oraz w przebiegu chorób przenoszonych drogą płciową, takich jak opryszczka, chlamydia czy rzeżączka. Objaw ten występuje często również w chorobach dermatologicznych obejmujących skórę okolic intymnych – między innymi w łuszczycy i liszaju twardzinowym. Dolegliwości mogą stać się bardziej dokuczliwe w okresie okołomenopauzalnym i po menopauzie, kiedy to za sprawą przemian hormonalnych – zmniejszenia stężenia estrogenów dochodzi do atrofii (zaniku) błony śluzowej pochwy oraz zmniejszenia się wydzieliny i w związku z tym większej tendencji do podrażnień. O wiele rzadziej przyczyną świądu jest nowotwór sromu lub zaburzenia psychiczne, w tym reakcja na przewlekły stres. Pojawieniu się dolegliwości sprzyja cukrzyca, nieodpowiednia higiena okolic intymnych, ryzykowne zachowania seksualne – wielu partnerów seksualnych, niestosowanie zabezpieczenia mechanicznego (prezerwatyw), skłonność do podrażnień. Jakie objawy mogą towarzyszyć swędzeniu pochwy i sromu? Swędzenie i pieczenie pochwy i sromu może być jedynym objawem, chociaż w wielu przypadkach towarzyszą mu inne dolegliwości, na które warto zwrócić uwagę i zasygnalizować lekarzowi podczas wizyty. Objawy, które mogą towarzyszyć swędzeniu pochwy i sromu są: zaczerwienienie okolicy warg sromowych, krocza, wejścia do pochwy, ból i obrzęk podczas dotyku okolic intymnych, upławy – serowate/o nieprzyjemnym zapachu/zielono-żółte/pieniące się, problemy z oddawaniem moczu, dyskomfort podczas współżycia, zmiany na skórze i błonach śluzowych sromu i pochwy, pieczenie podczas oddawania moczu, częstsze oddawanie moczu, parcie na pęcherz w nocy. Co robić w przypadku swędzenia pochwy i sromu? Większość przypadków swędzenia pochwy i sromu ustępuje po zmianie środków higienicznych, które potencjalnie mogły doprowadzić do powstania dolegliwości. Należy powstrzymać się od drapania okolicy, z której pochodzi dyskomfort, gdyż może to doprowadzić do uszkodzenia skóry i błon śluzowych oraz powstania wrót dla infekcji. W przypadku utrzymującego się długotrwałego dyskomfortu oraz w razie jakichkolwiek wątpliwości konieczna jest wizyta w gabinecie ginekologicznym, kiedy to lekarz zbada narządy płciowe oraz dobierze leczenie w zależności od przyczyny. Z wizytą nie należy nigdy zwlekać zawsze wtedy, kiedy dolegliwości są nie do wytrzymania, nie pozwalają spać w nocy, towarzyszą im inne objawy lub nie ustępują po zmianie środków higieny osobistej. W jaki sposób lekarz ustala rozpoznanie przyczyny powodującej świąd pochwy i sromu? W trakcie wizyty ginekologicznej lekarz rozmawia z pacjentką, zwracając uwagę na okoliczności występowania dolegliwości, stopień nasilenia, czas trwania, dodatkowe objawy i życie intymne. Następnie bada pacjentkę na fotelu ginekologicznym, oglądając dokładnie okolicę sromu, a następnie pochwy we wziernikach, szczególną uwagę zwracając na obecność zaczerwienienia, zmian skórno-śluzówkowych, wyglądu wydzieliny z dróg rodnych. Przeprowadzi też badanie dwuręczne, uciskając podbrzusze oraz wprowadzając palec do pochwy, dzięki czemu jest w stanie wstępnie ocenić narządy rodne. Lekarz może zaproponować w dalszej kolejności wykonanie przezpochwowego badania ultrasonograficznego (USG TV). W trakcie badania lekarz może pobrać wymaz z pochwy oraz cytologię oraz wypisać skierowanie na badania krwi lub moczu. W przypadku widocznych zmian na sromie o niejasnym pochodzeniu lub niereagujących na leczenie, pobierze lub zleci pobranie fragmentu zmienionych tkanek w celu oceny tkanki pod mikroskopem przez patomorfologa. Jakie są metody leczenia swędzenia pochwy i sromu? Kobiety, które reagują świądem okolic intymnych na ogólnodostępne środki do prania lub środki higieny osobistej powinny zmienić je na te o właściwościach hipoalergicznych, co powinno doprowadzić do ustąpienia dolegliwości. Dolegliwości mogą złagodzić nasiadówki z rumianku i liści kory dębu. Swędzenie pochwy i sromu, które występuje w wyniku infekcji intymnej leczy się za pomocą chemioterapeutyków, środków przeciwgrzybiczych lub antybiotyków, w zależności od tego, jaki drobnoustrój wywołał objawy, zazwyczaj w postaci globulek stosowanych dopochwowo oraz kremów do smarowania zewnętrznych narządów płciowych. Należy dokładnie zastosować się do zaleceń lekarskich oraz nie przerywać leczenia, nawet jeśli po kilkukrotnej aplikacji przepisanych leków dolegliwości się zmniejszyły, gdyż może to doprowadzić do szybkiego nawrotu dolegliwości. Swędzenie wynikające z atrofii sromu, spowodowane przez zmniejszenie stężenia estrogenów w okresie okołomenopauzalnym, łagodzi się za pomocą kremów, tabletek lub krążków dopochwowych zawierających estrogen. Inne przyczyny podrażnienia i świądu, takie jak liszaj mogą wymagać terapii miejscowej steroidami. Czy możliwe jest całkowite wyleczenie swędzenia pochwy i sromu? Czasami w celu złagodzenia dolegliwości wystarczająca jest zmiana stosowanych środków kosmetycznych i przeznaczonych do prania bielizny. Swędzenie pochwy i sromu wywołane przez chorobę wymaga leczenia, a zastosowanie terapii zgodnie z zaleceniami pozwala zwykle uwolnić się od problemu. Co trzeba robić po zakończeniu leczenia swędzenia pochwy i sromu? Dolegliwości w postaci swędzenia sromu i pochwy mogą nawracać. Na szczęście istnieje kilka metod, które pozwolą ograniczyć ryzyko ponownego pojawienia się objawu, należą do nich: używanie łagodnych, niepodrażniających, hipoalergicznych środków do higieny intymnej, unikanie irygacji pochwy, unikanie zapachowych kosmetyków, papieru toaletowego, podpasek, używanie ciepłej wody do podmywania krocza (zawsze w kierunku od strony przedsionka pochwy do odbytu), zakładanie przewiewnej, oddychającej, najlepiej bawełnianej bielizny, używanie prezerwatyw podczas stosunku, stosowanie probiotyków odbudowujących florę bakteryjną pochwy. Swędzenie sromu – przyczyny, objawy, leczenie Zapalenie sromu jest często wtórną przyczyną jego świądu. Oprócz objawów swędzenia i pieczenia pojawiają się zaczerwienienia, obrzęk, ucieplenie, a czasami nawet ból. Zmiany tego rodzaju mogą rozprzestrzeniać się na skórę okolic przyległych, szczególnie pomiędzy fałdami skóry. Do stanów zapalnych sromu mogą doprowadzać bakterie, takie jak gronkowce czy paciorkowce. Infekcje tego typu ułatwiają mechaniczne uszkodzenia skóry sromu, co stanowi wrota dla zakażenia. Wszelkie zadrapania, obtarcia (powstałe podczas intensywnego współżycia), urazy same w sobie mogą być przyczyną wystąpienia zapaleń sromu. Zmiany o etiologii wirusowej również powodują zapalenie sromu i objawy pod postacią swędzenia. Wirus HSV (szczególnie drugiego typu – HSV-2) wywołuje opryszczkę płciową. W jej przebiegu powstają swędzące pęcherzyki, które sączą się po pęknięciu i mogą ulegać nadkażeniu. Inną jednostką chorobową wywoływaną przez wirusy są kłykciny kończyste. Wirus HPV przenoszony drogą płciową jest przyczyną występowania brodawkowatych narośli w obrębie sromu. Jakie są przyczyny swędzenia sromu? Oprócz bakterii do zapaleń sromu doprowadzają też grzyby, szczególnie drożdżaki. Istnieje grupa kobiet, która jest szczególnie podatna na zapalenia grzybicze. Są to osoby chore na cukrzycę, ciężarne oraz dziewczynki. Do stanów zapalnych sromu przyczyniają się również choroby pasożytnicze: wszawica łonowa, świerzb czy owsica. Przyczyną świądu sromu mogą być zmiany całego organizmu i choroby wewnętrzne. Niedobór estrogenów u kobiet po menopauzie i w wieku starczym może wywoływać zmiany zanikowe na sromie, które skutkują dolegliwościami pod postacią świądu. Do występowania świądu sromu mogą również przyczyniać się takie stany ogólne, jak: cukrzyca, mocznica (w chorobach nerek), choroby wątroby (żółtaczka), awitaminozy. Podobnie różnego rodzaju drażniące substancje (mydła, dezodoranty itp.) mogą wywołać świąd i zapalenie. Również patogenne wydzieliny z wyższych pięter układu rozrodczego (upławy w przypadku nowotworów, ropna wydzielina) działają drażniąco na skórę sromu. Osobną grupą są zapalenia o etiologii uczuleniowej. Alergia, w tym kontaktowe zapalenie skóry, mogą być przyczyną zapaleń, a przede wszystkim świądu sromu. Jakie zmiany w obrębie sromu powinny niepokoić? Dystrofia sromu przyczyną świądu sromu Dokuczliwy świąd sromu może występować również w przebiegu tzw. dystrofii sromu. Wyróżnia się jej kilka rodzajów. Postać hipertroficzna polega na zwiększeniu grubości warstwy skóry, która ulega nadmiernemu rogowaceniu. Skóra wygląda wtedy na pogrubiałą, popękaną – stan taki nazywany jest leukoplakią. Dystrofia to stan zaburzenia rozwoju tkanki na skutek niewłaściwego jej odżywienia, co prowadzi do powstania w tej tkance zmian zwyrodnieniowych. Dystrofia pod postacią atrofii sromu charakteryzuje się występowaniem skóry pergaminowatej (ścieńczałej), suchej i popękanej. Atrofia jest to zanik tkanek. Postać ta nazywana jest również marskością sromu lub liszajem twardzinowym i zanikowym. Zmiany te mają tendencję do bliznowacenia i zwężania wejścia do pochwy. Istnieją też mieszane postaci dystrofii. Warto zaznaczyć, iż dystrofie nie są zmianami przedrakowymi. Jednak w ich przebiegu częściej spotyka się ogniska raka podczas badania histopatologicznego wycinków skóry. Powyżej podany podział dystrofii jest przestarzały, jednak łatwiejszy do zrozumienia przez pacjenta. Poniżej podano aktualnie obowiązującą klasyfikację chorób sromu. Według międzynarodowych towarzystw lekarskich ISGP oraz ISSVD choroby te dzieli się na: nienowotworowe choroby nabłonkowe skóry i błon śluzowych sromu: rozrost płaskonabłonkowy, liszaj twardzinowy i inne dermatozy, śródnabłonkową neoplazję sromu: małego stopnia (VIN1), średniego stopnia (VIN2), dużego stopnia (VIN3), rak in situ oraz erytroplazję Queyrata (również określane jako VIN3), dodatkowo wyróżnia się chorobę Pageta oraz czerniaka in situ. Zmiany nowotworowe złośliwe również dają objawy świądu. Dokuczliwy świąd sromu, zmiana sposobu odczuwania skóry sromu, pieczenie mogą pojawić się wcześniej niż zmiany makroskopowe, widoczne już gołym okiem. W przypadku występowania narośli, brodawek, wrzodziejących ognisk, nietypowych przebarwień na skórze sromu należy zgłosić się do lekarza. Swędzenie sromu – leczenie farmakologiczne Leczenie świądu sromu zależne jest od tego, czym świąd został wywołany. Jest ono odmienne dla każdego przypadku. W razie stwierdzenia infekcji, zapalenia bakteryjnego, grzybiczego, należy stosować leki swoiste dla danego czynnika patogennego. Oprócz tego konieczne jest stosowanie działań przeciwko uczuciu swędzenia skóry sromu. W tym celu stosuje się wilgotne okłady (nasiadówki, np. z rumianku). Po każdym stosowaniu wilgotnych okładów należy dokładnie osuszyć skórę, aby nie pozostawała wilgotna przez długi czas, co grozi maceracją skóry. Można stosować maści z antybiotykami, natomiast w przypadku opryszczki płciowej – maści z acyklowirem. Czasami konieczne jest stosowanie chemioterapeutyków, antybiotyków doustnie. W przypadku infekcji przenoszonej drogą płciową należy również leczyć partnera. W przypadku alergii skuteczne mogą się okazać maści ze sterydami, leczenie przeciwświądowe, leki antyhistaminowe. W razie świądu spowodowanego niedoborem estrogenów w wieku starczym skuteczne bywa miejscowe stosowanie preparatów zawierających estrogeny. Gdy przyczyną świądu są kłykciny kończyste, zasadny bywa zabieg ich usunięcia (łyżeczkowanie, wycięcie, koagulacja). Swędzenie sromu – leczenie zabiegowe W razie świądu sromu, z którym nie można sobie poradzić, a jego przyczyna nie jest możliwa do zdiagnozowania, pacjentkom proponuje się zabiegi, które mają na celu ulżenie w dokuczliwych objawach. Wcześniej stosowano różnorodne techniki mające osłabić odczuwanie występujące w obrębie skóry sromu. Są to: zabiegi ostrzykiwania alkoholem, preparatem miejscowo znieczulającym, blokada nerwu sromowego, podcięcie skóry sromu, elektrokoagulacja swędzących miejsc. W razie występowania patologicznych zmian na sromie należy dokonać biopsji podejrzanych miejsc na sromie. Otrzymany wynik histopatologiczny pozwala na postawienie diagnozy i odróżnienie zmian nowotworowych od zdrowej tkanki. W razie stwierdzenia dysplazji, raka in situ stosuje się proste wycięcie sromu, częściowe wycięcie sromu lub wycięcie w granicach zdrowych tkanek. Wybór metody zależy od wieku pacjentki, jej stanu immunologicznego, rozległości i rodzaju zmiany. Alternatywą w przypadku neoplazji sromu jest stosowanie miejscowych terapii 5-fluorouracylem, imikwimodem czy terapii fotodynamicznej. Stwierdzenie raka sromu stwarza konieczność poważniejszego zabiegu operacyjnego. Zakres zabiegu zależy od stopnia zaawansowania, stanu pacjentki i lokalizacji zmiany. W mniej zaawansowanych zmianach stosuje się miejscowe wycięcie, proste wycięcie sromu, w bardziej zaawansowanych stanach – radykalną wulwektomię (wycięcie sromu z marginesem: srom, wzgórek łonowy, łechtaczka), wraz z usunięciem węzłów chłonnych udowych, pachwinowych (celem oceny obecności ewentualnych przerzutów). W leczeniu zaawansowanych zmian znajduje zastosowanie również radioterapia. Bibliografia: Lebwohl M. G. i wsp., Leczenie chorób skóry, Wydanie 1. Wydawnictwo Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2009. Florczak K., Sokołowska-Wojdyło M., Dermatozy sromu. Wulwoskopia, Wydanie 1. Wydawnictwo DMITF, Gdańsk 2009. Jak oceniasz artykuł? Średnia: 3 (2) Zostaw swoją ocenę. Dziękujemy! Czy moje wargi sromowe są w porządku? Zacznijmy od podstaw! Sromem nazywamy zespół zewnętrznych narządów płciowych kobiecego układu rozrodczego. W jego skład wchodzą: wargi sromowe mniejsze i większe (wewnętrzne i zewnętrzne), spoidła przednie i tylne warg sromowych, wędzidełko warg sromowych, łechtaczka (w skład której wchodzą napletek i wędzidełko łechtaczki), przedsionek pochwy. Postaw na świadomą pielęgnację okolic intymnych! Srom to swego rodzaju tarcza chroniąca wewnętrzne narządy (pochwę) przed różnego rodzaju infekcjami i uszkodzeniami. Jego budowa i unerwienie warunkują też inne, dodatkowe funkcje: Leżące w sąsiedztwie sromu wzgórek łonowy i wargi sromowe większe pokrywają się owłosieniem łonowym w okresie dojrzewania – są więc pewnym nośnikiem informacji związanych z rozwojem płciowym. Budowa i silne unerwienie sromu mają również wpływ na czerpanie przyjemności podczas stosunku. W tym tekście opowiemy nieco więcej o samych wargach sromowych. Wiele osób boryka się z kompleksami na ich punkcie, przez co rezygnuje z wielu aktywności i niekiedy wycofuje się z życia seksualnego. Wygląd to jedno – ale czasem się zdarza, że nieprawidłowości w budowie warg powodują też znaczny dyskomfort i dolegliwości bólowe. Konieczna jest wtedy konsultacja z lekarzem, a niekiedy leczenie operacyjne. Wargi sromowe większe (zewnętrzne) Wargi sromowe większe to fałdy skóry, które stanowią przedłużenie wzgórka łonowego. Pomiędzy nimi znajduje się szpara sromu. Okalają z dwóch stron wargi sromowe mniejsze (wewnętrzne). Składają się głównie z tkanki tłuszczowej. Porasta je owłosienie łonowe. Są bardzo silnie unerwione (co przy odpowiednich pieszczotach może znacznie wpłynąć na satysfakcję ze współżycia). Wargi sromowe mniejsze (wewnętrzne) Wargi sromowe mniejsze są zlokalizowane pomiędzy zewnętrznymi fałdami skóry i zamykają przedsionek pochwy, w którym płynnie przechodzą w błonę śluzową. To bardzo cienkie, nieowłosione fałdy skóry. Są dość mocno ukrwione, co wyjaśnia ich często żyworóżowy kolor (może się on różnić w zależności od karnacji). Funkcją warg sromowych mniejszych jest ochrona pochwy przed infekcjami, a także urazami mechanicznymi. Skąd te dodatkowe nazwy w nawiasach? Wargi sromowe nierzadko mają nieregularne kształty i rozmiary – dlatego określenia „zewnętrzne” i „wewnętrzne” uznawane są za bardziej profesjonalne i akuratne niż „mniejsze” i „większe”. Czyli piękno w różnorodności 🙂 Stwierdzenie, że wargi sromowe mogą się różnić u każdej osoby i nie ma jednego kanonu czy idealnego wzoru ich wyglądu, nie będzie niczym odkrywczym, ale często o tym zapominamy. Wargi mogą być większe i mniejsze, symetryczne i niesymetryczne, cienkie i grube… Podobnie zróżnicowany bywa ich kolor – od żywego różu przez fiolet aż do brązu. Te barwy nie muszą wskazywać na patologie czy infekcje, jednak w przypadku towarzyszących im nieprzyjemnych dolegliwości należy niezwłocznie udać się do lekarza. Damy głowę, że na takim jeszcze nie byłaś_eś. Obecność obowiązkowa! Zapisz się na listę oczekujących, a otrzymasz w prezencie fragment kursu – odkryj, jak rozpalić (nie tylko) swoje ciało do czerwoności. Pierwsza_y dowiesz się o starcie i promocyjnej cenie kursu w przedsprzedaży. Typy budowy sromu Barbie – kiedy wargi sromowe mniejsze są zakryte fałdami warg sromowych większych – stąd analogia do popularnej lalki. Motylek – kiedy wargi sromowe mniejsze wystają spod większych. Bułeczka – typ nazywany także podkową; bardzo podobny do barbie – wargi mniejsze przykryte są wargami sromowymi większymi, dużo wydatniejszymi i bardziej uwypuklonymi. Asymetria warg sromowych zdarza się niezwykle często. No cóż – fizjologia! U podłoża wrodzonych przerostów mogą stać przebyte w łonie matki infekcje, ale równie dobrze może to być po prostu naturalny, niewywołany jednostką chorobową stan. Inne nasze cielesne „pary”, czyli piersi, również nierzadko nie są stuprocentowo symetryczne – i to jest okej (dopóki nie wiąże się to z jakimiś nieprzyjemnymi dolegliwościami)! Opuchnięte wargi sromowe – co je powoduje? Opuchnięte wargi sromowe (lub jedna z nich) nie zawsze powinny być powodem do zmartwień. Może to wynikać z różnych doświadczeń, takich jak terapia hormonalna czy piercing miejsc intymnych. Jeżeli opuchniętym wargom towarzyszą jednak inne uporczywe dolegliwości (jak świąd i pieczenie), nie wolno samodzielnie borykać się z tym problemem i należy się skonsultować z lekarzem specjalistą. Zatrosz się o skórę okolic intymnych! Nawilża, uelastycznia skórę i zwalcza wszelkie jej podrażnienia. Przerost warg sromowych mniejszych Przerost warg sromowych mniejszych w okresie płodowym i niemowlęcym jest normalny. Najczęściej samoistnie się cofa. Może jednak pozostać lub powstać w późniejszych latach życia. Przerostem warg sromowych nazywamy sytuację, kiedy wargi sromowe mniejsze nie są przykryte przez wargi większe. Taki stan określa się też fartuszkiem hotentockim. Nazwa pochodzi od afrykańskiego plemienia Hotentotów, wśród których przerost warg sromowych mniejszych uznawany jest za piękny i wręcz pożądany. Przerośnięte wargi sromowe mniejsze – przyczyny Przerost warg sromowych mniejszych może być wrodzony lub nabyty. Przyczyny jego powstawania nie są do końca ustalone. Niektóre osoby się z nim rodzą, inne mogą się go „nabawić” wskutek na przykład przewlekłych stanów zapalnych. Zbyt duże wargi sromowe mogą powodować dyskomfort i pogarszać jakość życia seksualnego, utrudniając wejście penisa do pochwy i tym samym wywołując ból. Przerośnięte wargi czasami uniemożliwiają uprawianie sportu (na przykład jazdy na rowerze). Przerost warg sromowych mniejszych może także wpływać na libido i popęd seksualny – wiele osób cierpi na kompleksy związane z tym stanem i odczuwa wstyd podczas zbliżeń intymnych. Zdarza się jednak, że jest to po prostu problem „kosmetyczny”. Z nim pójdzie gładko (i jak przyjemnie!) To zabieg chirurgiczny z dziedziny ginekologii estetycznej, jednak wiele osób skłania się ku niemu w celu poprawy funkcjonalności warg sromowych. Ich budowa może warunkować nie tylko dolegliwości bólowe, ale też częstsze infekcje. W trakcie labioplastyki wargi sromowe są korygowane i modelowane w taki sposób, aby zyskały nie tylko optymalny wygląd, ale przede wszystkim umożliwiały normalne funkcjonowanie. Niekiedy wargi sromowe są zbyt małe – wówczas wypełnia się je preparatami zawierającymi kwas hialuronowy. Lekarz może także zaproponować autoprzeszczep tkanki tłuszczowej. Dzięki labioplastyce można poprawić więc asymetrię i wszelkie nieprawidłowości w kształcie warg (jak przerost warg sromowych czy zniekształcenia na przykład po porodzie). Zabieg standardowo przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym, jednak niektóre osoby decydują się na znieczulenie ogólne. Labioplastyka dotyczy zarówno warg sromowych mniejszych (labiominoroplastyka), jak i warg sromowych większych (labiomajoroplastyka). Jakie są przeciwwskazania do zabiegu? Labioplastyka nie jest wskazana w przypadku toczących się infekcji i nowotworów narządów płciowych. Leczenia operacyjnego nie powinno się przeprowadzać przy szeregu chorób towarzyszących (na przykład przy problemach z krzepliwością krwi). Lekarz może również odradzić ingerencję chirurgiczną z powodu nierealnych oczekiwań wobec labioplastyki. Choroby warg sromowych Czyli trochę informacji prosto z gabinetu lekarza 😉 Oto niektóre z chorób dotyczących warg sromowych: Zapalenie gruczołu Bartholina W tylnej części warg sromowych znajdują się gruczoły przedsionkowe (gruczoły Bartholina). Ich funkcją jest wytwarzanie śluzu, który ma nawilżać nabłonek wokół pochwy. Ułatwiają więc też czerpanie przyjemności ze stosunku. W przypadku infekcji bakteryjnej może dojść do zapalenia, którego objawy to: silny ból, skutkujący nawet problemami ze swobodnym poruszaniem się, zaczerwienienie i obrzęk, najczęściej jednostronne powiększenie wargi sromowej, guz (uwypuklony u przedsionka pochwy). Postępujący obrzęk może zablokować wypływ śluzu, a jeśli dojdzie do zainfekowania gruczołu, grozi to dodatkowym powstaniem ropnia gruczołu Bartholina. W początkowym etapie leczenia zazwyczaj wystarcza antybiotykoterapia. Czasami jednak konieczna okazuje się operacja, podczas której ropień jest nacinany, a jego zawartość – usuwana. Opryszczka narządów płciowych Wywołują ją wirusy Herpes simplex. Wirusowe zmiany skórne zazwyczaj pojawiają się właśnie na wargach sromowych. Do zarażenia dochodzi poprzez stosunek seksualny z nosicielem_ką, ale może także nastąpić transmisja wirusa z innych części ciała (na przykład z jamy ustnej) – są to jednak rzadkie przypadki, bo mówimy o innym typie HSV. Pssst! Więcej na ten temat znajdziecie w innym artykule na naszym blogu. Liszaj Twardzinowy Ta choroba dotyczy głównie osób w okresie pomenopauzalnym – to białawe, grudkowate zmiany i zrogowacenia na wargach sromowych. Najczęściej towarzyszą im: bolesne oddawanie moczu, świąd i pieczenie, ból w trakcie stosunku. Przyczyny choroby leżą w wahaniach hormonalnych związanych z pomenopauzalnym spadkiem poziomu estrogenu w organizmie. Liszaj może występować w przebiegu nowotworu sromu, dlatego lekarz przeważnie pobiera biopsję w celu dalszej, dokładniejszej diagnostyki. Płaski To rodzaj zapalnej, autoimmunologicznej choroby, charakteryzującej się występowaniem zmian na skórze i błonach śluzowych. W okolicy narządów płciowych mogą pojawiać się jego następujące odmiany: nadżerkowy, kolczysto-grudkowy, przerostowa forma liszaja płaskiego. Najczęściej spotykana jest właśnie postać nadżerkowa. W jej przebiegu obserwuje się bolesne nadżerki, wyglądające jak błyszczące, białe grudki i plamy. Nieleczony liszaj płaski nadżerkowy może prowadzić do rozległych owrzodzeń i deformacji warg sromowych. Grzybica warg sromowych Niemal zawsze występuje równolegle z grzybicą pochwy. Wywołują ją grzyby z gatunku Candida. Objawy infekcji obejmują: zaczerwienione wargi sromowe, świąd i pieczenie, bolesne oddawanie moczu, białe, grudkowate upławy. Nowotwór sromu Jest to jeden z najrzadziej diagnozowanych nowotworów u kobiet. Kiedyś chorowały na niego głównie osoby po 60. roku życia, jednak coraz częściej diagnozuje się go w młodszym wieku. Przyczyny powstawania raka sromu to w głównej mierze przebyte infekcje bakteryjne i wirusowe (na przykład zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego HPV). Czynnik ryzyka stanowi również palenie papierosów. Nowotwór sromu może się objawiać owrzodzeniem lub obecnością pojedynczego guzka na wargach czy łechtaczce. Jeżeli guzki są małe, niekiedy decyzją lekarza wycina się je w całości, jednak pełne rozpoznanie i leczenie zależą od wyników biopsji i pozostałych badań szczegółowych. Przeczytaj nasz artykuł o innej dolegliwości miejsc intymnych – wulwodyni. Wargi sromowe – jak je pielęgnować? Używaj delikatnych, bezzapachowych płynów do higieny intymnej (najlepiej takich z zawartością kwasu mlekowego, który pomaga utrzymać równowagę flory bakteryjnej). Przy podmywaniu najlepszym narzędziem są po prostu dłonie – unikaj wszelkiego rodzaju gąbek czy myjek, aby zapobiec infekcji i przenoszeniu bakterii na delikatne okolice intymne. Szczególnie w czasie okresu unikaj długich, gorących kąpieli – lepszy będzie letni prysznic. Wargi sromowe myj w kierunku przód–tył, od pochwy w kierunku odbytu – dzięki temu mikroorganizmy z okolic odbytu nie przeniosą się na srom. No i kwestia oczywista, ale warta wspomnienia: nie korzystaj z tego samego ręcznika, co reszta domowników. Poza tym dobre rozwiązanie stanowi używanie dwóch ręczników – jednego do okolic intymnych, drugiego do reszty ciała. Akcja – obserwacja (i akceptacja!) Wiemy, jak trudno jest się odnaleźć w świecie wszędobylskich kanonów piękna. Pamiętaj: jak wcześniej wspomniałam, piękno tkwi w różnorodności, jednak Twoja ingerencja w wygląd warg sromowych nie jest żadnym powodem do wstydu. Po prostu róbmy tak, aby to nam było dobrze! Akceptujmy i kochajmy nasze ciała – choć bywa to trudne, każdego dnia wykonują tytaniczną robotę 🙂